• Będący synonimem elegancji i aerodynamiki, wprowadzony na rynek pod koniec sierpnia 1974 roku Citroën CX, obchodzi pięćdziesiątą rocznicę powstania.
• W ciągu 16 lat samochód ten został wyprodukowany w liczbie ponad miliona sztuk. Ogłoszony w 1975 roku Samochodem Roku, model ten był często wybierany przez francuskich prezydentów i kierowców rajdowych.
• Następcę modelu DS, który łączy w sobie komfort i wzorową przyczepność kół, można teraz odnaleźć w Citroënie C5 X.

Poissy, 10 września 2024 roku – Zaprojektowany w 1974 roku by zastąpić model DS, który sam był następcą modelu Traction, CX został zapamiętany jako niesamowity symbol Citroëna z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Podobnie jak jego dwaj prestiżowi poprzednicy, czerpie z licznych innowacji technicznych, za sprawą których na przestrzeni siedemnastu lat swojej kariery zyskał wyjątkowy charakter i nadal wyróżnia się nawet w 2024 roku. Jego unikatowy styl to zasługa eleganckiej, nisko zawieszonej, aerodynamicznej sylwetki, która jest natychmiast rozpoznawalna. Model CX został zastąpiony latem 1989 roku przez model XM, wprowadzonyna rynek w maju rok wcześniej. Jednak jego wersje kombi były cały czas produkowane aż do lata 1991 roku.

CX, maksymalne wykorzystanie postępu

Model CX został oficjalnie zaprezentowany 26 sierpnia 1974 roku, dokładnie dwa miesiące po ogłoszeniu fuzji firm Automobiles Citroën i Automobiles Peugeot. Zaprezentowane przedstawicielom prasy w Szwecji w lipcu poprzedniego roku, używane do testów dwadzieścia dwa egzemplarze modeli CX 2000 i CX 2200 powróciły do Paryża, do salonu Citroëna przy Avenue des Champs-Elysées, w ramach 3400-kilometrowej, sześciodniowej trasy o nazwie Raid Arctique 1974. Za kierownicą usiadło dwudziestu dwóch młodych ludzi, którzy rok wcześniej wzięli udział w Raid Afrique 1973 w 2CV.

Wprowadzony na rynek 28 sierpnia 1974 roku CX 2000 przyciągnął wiele uwagi podczas Salonu Samochodowego w Paryżu zorganizowanego w październiku następnego roku. Był on gwiazdą stoiska Citroëna i od razu został uznany za innowacyjny samochód. Od swoich poprzedników przejął napęd na przednie koła, hydropneumatyczne zawieszenie i dwuobwodowy układ sterujący z podciśnieniowym wspomaganiem hamulców tarczowych, które są obecnie kojarzone z wizerunkiem Citroëna. Ale nowo wprowadzony model oferuje również szereg oryginalnych innowacji. Zamontowany poprzecznie czterocylindrowy silnik jest umieszczony w przednim zwisie i pochylony do przodu, aby jeszcze bardziej zoptymalizować rozkład masy i przyczepność kół. Aby zapewnić wyjątkowy komfort, nadwozie typu „monocoque” jest połączone z ramą osi szesnastoma elastycznymi łącznikami, które redukują hałas i wibracje dochodzące z przedniej i tylnej osi, a także z silnika i skrzyni biegów.

Jeśli chodzi o estetykę, oprócz wyjątkowo aerodynamicznych linii, co podkreśla nazwa CX, cały układ wnętrza był przedmiotem niezwykle szczegółowych badań. Najbardziej charakterystyczną cechą jest bez wątpienia słynny zestaw wskaźników w kształcie półksiężyca, który znajduje się w desce rozdzielczej. Nie zapomniano o ergonomii i bezpieczeństwie pasywnym. Przede wszystkim, wszystkie elementy sterujące niezbędne do prowadzenia samochodu, takie jak reflektory, kierunkowskazy, wycieraczki i klakson, są dostępne na wyciągnięcie ręki, bez konieczności odrywania rąk od kierownicy. Wszystkie elementy wykończenia i wnętrza są pozbawione ostrych wystających elementów, a materiały z których są wykonane zostały zaprojektowane tak, aby były tak wytrzymałe, jak organy ludzkiego ciała. Kolejną innowacją wprowadzoną w 1974 roku były chowane przednie pasy bezpieczeństwa.

Niezliczone zalety tego samochodu nie pozostały oczywiście niezauważone i 29 stycznia 1975 roku europejska prasa motoryzacyjna przyznała mu nagrodę Car of the Year Trophy 1975, jako dowód jego znaczącej przewagi nad Volkswagenem Golfem, Audi 50, Fiatem 131 i Volvo 200. W lipcu 1975 roku CX otrzymał od SM również słynny Diravi, czyli wspomaganie kierownicy ze wspomaganiem powrotu. Ten nowy typ wspomagania układu kierowniczego o twardości zależnej od prędkości, zapewniał wyjątkowe prowadzenie w każdych warunkach, czy to na suchej, mokrej czy też zaśnieżonej nawierzchni, i przy każdej prędkości. Początkowo był dostępny jako opcja, później zaś montowany w standardzie w całej gamie.

Ciągłe innowacje

Z biegiem lat CX cały czas ewoluował, wprowadzając innowacje i rozwiązania techniczne, które w większości stały się normą pół wieku później. Należą do nich między innymi:

– W 1975 roku: klimatyzacja, elektrycznie sterowane szyby we wszystkich czterech drzwiach, dwa sterowane od środka lusterka boczne, tylne światła przeciwmgielne;

– W 1976 roku: półautomatyczna skrzynia biegów;

– W 1977 roku: silnik z wtryskiem benzyny, pięciobiegowa skrzynia biegów, elektrycznie sterowany dach otwierany, światła przeciwmgielne, tranzystorowy układ zapłonowy i obręcze kół ze stopów lekkich;

– W 1978 roku: pasy bezpieczeństwa na tylnych siedzeniach i automatyczne elektromagnetyczne zamki drzwi;

– W 1979 roku: elektryczna kontrolka poziomu oleju w desce rozdzielczej;

– W 1980 roku: system spryskiwania przedniej szyby zintegrowany z wycieraczką, ekonomizer zużycia paliwa i automatyczna skrzynia biegów;

– W 1981 roku: opony niskoprofilowe i tempomat;

– W 1982 roku: centralny zamek zintegrowany z pokrywą bagażnika i klapką wlewu paliwa;

– W 1983 roku: turbodoładowany silnik wysokoprężny i automatyczna regulacja temperatury w kabinie pasażerskiej;

– W 1984 roku: turbodoładowany silnik benzynowy z wtryskiem paliwa;

– W 1985 roku: układ hamulcowy z systemem zapobiegającym blokowaniu się kół podczas hamowania (ABS), czujnik oblodzenia, wskaźnik uszkodzonej żarówki, sygnał otwarcia drzwi, elektrycznie sterowane podgrzewane lusterka i przyciemniane szyby, dźwiękowe ostrzeżenie o włączonych światłach oraz centralny zamek sterowany pilotem na podczerwień z synchronizacją aktywacji zapłonu;

– W 1986 roku: automatyczne ogrzewanie tylnej szyby;

– W 1987 roku: turbodoładowany silnik wysokoprężny z wymiennikiem ciepła powietrze-powietrze i kodowany immobiliser;

Najważniejsze modele

Na przestrzeni całej swojej kariery CX oferował wyjątkowo bogatą gamę, z szeroką gamą silników. Niektóre z tych modeli wywarły szczególnie silne wrażenie, zarówno ze względu na swój charakter, jak i ekskluzywność i doskonałość.

CX 2000

Był to pierwszy spośród wszystkich modeli CX. W październiku 1974 roku, na Paryskim Salonie Samochodowym w Porte de Versailles wywołał niemałe poruszenie. Był napędzany czterocylindrowym silnikiem o pojemności 1 985 cm³ i mocy 11 bhp, generującym 102 din hp. Wspierany przez CX 2200 od stycznia 1975 roku i CX 2400 od lipca 1976 roku, zniknął w lipcu 1979 roku wraz z wprowadzeniem na rynek CX Reflex i CX Athena wyposażonych w nowy 2-litrowy silnik ze stopów lekkich z górnym wałkiem rozrządu.

CX Prestige

Podobnie jak wcześniejsze modele Traction i DS, CX szybko stał się samochodem dla ludzi ze świata polityki. Burmistrzowie dużych miast, prefekci, senatorowie, posłowie, ministrowie i politycy docenili jego elegancję, komfort i bezpieczeństwo. Oczywiście premier i prezydent Republiki nie mogli być gorsi. Citroën wkrótce postanowił zwrócić szczególną uwagę na tych jakże ważnych klientów i w lutym 1976 roku wprowadził na rynek model CX Prestige. Oprócz wyjątkowo eleganckiego wykończenia najwyższej klasy z winylowym dachem i wykończeniami ze stali nierdzewnej, CX Prestige mógł się również pochwalić zwiększoną ilością miejsca na tylnych siedzeniach, co było możliwe dzięki wydłużeniu nadwozia o 25 cm dzięki większemu rozstawowi osi. We wrześniu 1978 roku przestrzeń wewnątrz kabiny pasażerskiej została dodatkowo zwiększona dzięki podniesieniu o cztery centymetry dachu. Chociaż był wyposażony w najmocniejsze silniki benzynowe, w listopadzie 1979 roku powstała wersja z silnikiem wysokoprężnym, CX Limousine, z udoskonalonym wykończeniem CX Super.

CX Diesel i CX Turbo Diesel

W grudniu 1975 roku Citroën potwierdził zamiar opracowania całej gamy opartej na CX i wprowadził na rynek wersję CX 2200 z silnikiem wysokoprężnym. Od tego momentu CX, zarówno w wersji sedan, jak i kombi, był francuskim samochodem par excellence, dzięki któremu silnik wysokoprężny zyskał szlachetność. Doposażony w turbosprężarkę w kwietniu 1983 roku, szczyt popularności osiągnął w marcu 1987 roku wraz z CX 25 TRD Turbo 2, modelem który otrzymał nowy silnik o pojemności 2500 cm³ o mocy 120 bhp zamiast 95 i prędkości maksymalnej około 195 km/h!

CX Break, rodzina i biznes

Flagowy model gamy CX, kombi, został wprowadzony na rynek w styczniu 1976 roku. Przestronne wnętrze wynoszące 2,03 m³ po złożeniu tylnych siedzeń, oferowało komfort, dobrą przyczepność kół i skuteczność hamowania jak w sedanie. Od października 1976 roku oferowana była wersja rodzinna z dwoma tylnymi siedzeniami, zapewniająca nie mniej niż osiem miejsc. Wreszcie, wiosną 1984 roku pojawił się CX Enterprise, ostatnia i jedyna wersja użytkowa CX w wersji kombi. Chociaż miał tylko dwa przednie siedzenia, a jego tylne drzwi były zamknięte, oferował rekordową długość i pojemność użytkową wynoszącą odpowiednio 2,03 m i 2 172 dm³. Dostępny z silnikami benzynowymi lub wysokoprężnymi, CX kombi bardzo szybko stał się punktem odniesienia, a kierowcy karetek pogotowia nie popełnili błędu, pozostając mu wiernymi do końca jego kariery, która zakończyła się latem 1991 roku.

CX GTI, CX GTI Turbo i CX GTI Turbo 2

Było sprawą oczywistą, że CX będzie godnym następcą DS 23 IE i jego silnika z elektronicznym wtryskiem paliwa. Udało się to osiągnąć w maju 1977 roku wraz z wprowadzeniem na rynek modelu CX GTI wyposażonego w silnik L- Jetronic o pojemności 2 347 cm³ z wtryskiem benzyny. Rozwijając moc 128 bhp i współpracując z pięciobiegową skrzynią biegów, osiągał maksymalną prędkość 189 km/h. Nadwozie CX GTI wyróżniało się nie tylko specjalnymi znaczkami, ale także matowymi czarnymi ramkami szyb, obręczami kół ze stopów lekkich (początkowo dostępnymi jako opcja), dwoma światłami przeciwmgielnymi i przednią owiewką powietrza. W październiku 1984 roku do gamy wszedł turbodoładowany silnik o pojemności 2500 cm³ i mocy 168 bhp , przekształcając ją w CX GTI Turbo i umożliwiając osiągnięcie prędkości maksymalnej 220 km/h! Wreszcie, w lipcu 1986 roku, samochód zmienił nazwę na CX GTI Turbo 2. Zamontowano w nim dodatkowy wlot powietrza, co nie tylko zwiększyło jego prędkość maksymalną do 223 km/h, ale także znacznie zmniejszyło zużycie paliwa.

CX w zawodach, pełna sukcesów historia rajdowa

CX wystartował w zawodach zaledwie 14 miesięcy po swojej premierze podczas Salonu Samochodowego w Paryżu. 26 grudnia 1975 roku trzy samochody CX 2200 wyruszyły na słynny rajd Abidżan-Nicea, wydarzenie, które zainspirowało Thierry’ego Sabine, wówczas jeszcze motocyklistę wyścigowego do zorganizowania podobnej imprezy na trasie Paryż-Dakar. Po pokonaniu trasy na dystansie 9 246 km pełnej błota, kamieni i prowizorycznych domów z blachy falistej, trzy Citroëny pokonały wszystkie trudności, docierając na metę odpowiednio na czwartym, piątym i szóstym miejscu w kategorii samochodów z napędem na dwa koła. Odtąd Afryka i wyścigi długodystansowe stały się ulubiony wyzwaniem dla nowego modelu Citroëna. Jego solidność i hydropneumatyczne zawieszenie pozwoliły mu osiągnąć wiele rajdowych sukcesów.

W licznych rajdach, do których należały m.in. Rallye du Maroc, Rallye des Mille Pistes, London-Sydney, Rallye Acropole, Rallye 5 x 5 Transafrica i Rajd Paryż-Dakar, CX, zarówno w wersji standardowej, jak i tunningowej zajmował zaszczytne miejsca i odnosił zwycięstwa w kategoriach, w których konkurował ze znacznie mocniejszymi samochodami. A im dłuższy, bardziej wymagający i trudniejszy rajd, tym bardziej jego zawieszenie i wytrzymałość czynią cuda! To właśnie w nowym oficjalnym trójkolorowym malowaniu, zaprojektowanym przez Philippe’a Donatiego, ucznia słynnej szkoły Camondo, CX odniósł historyczny sukces podczas dziewiątej edycji Tour Automobile du Sénégal. W rajdzie wystartowało trzydzieści samochodów, w tym pięć CX 2400. Po czterech etapach i pokonaniu 3000 km w dławiącej parnej duchocie, 1 listopada 1977 roku linię mety przekroczyło zaledwie siedem z nich. Pięć fabrycznych modeli CX uzyskało legendarny pięciokrotny wynik, pokonując Peugeota 504 TI i Renault 16! CX zajął również pierwsze miejsce w Tour Automobile du Sénégal w 1978 i 1979 roku.

Dzięki Rajdowi Paryż-Dakar CX stał się legendą rajdów. Jesienią 1979 roku, marka Citroën, która od razu wyczuła potencjał medialny tego niezwykłego wydarzenia, dostarczyła jego organizatorowi, Thierry’emu Sabine, cztery Méhari 4 x 4, a przede wszystkim CX 2400 GTI, który stał się prawdziwym wzorem do naśladowania. Za kierownicą tego samochodu w wielkim stylu przeprowadzono rekonesans przed drugim Rajdem Paryż-Dakar. Była to świetna okazja dla Citroën CX, aby zaimponować Thierry’emu Sabine swoimi osiągami w najbardziej nawet trudnym terenie! Doświadczenie powtórzono w następnym roku. Najlepsze miało jednak dopiero nadejść. W 1981 roku, fabryczny CX 2400 GTI ukończył zawody na szesnastym miejscu, wyprzedzając wiele znacznie mocniejszych samochodów 4×4, a przede wszystkim zajmując pierwsze miejsce w kategorii samochodów z napędem na dwa koła! Jednak inny fabryczny CX 2400 GTI, o którym było głośno w mediach, odcisnął swoje piętno na wydarzeniu i jego uczestnikach. Startujący w barwach Citroën Belgia, za jego kierownicą zasiedli Jacky Ickx, wówczas czterokrotny zwycięzca 24-godzinnego wyścigu Le Mans, oraz aktor Claude Brasseur. Po wspaniałym występie na czele stawki, zdobywając honorowe miejsca i wygrywając jeden odcinek specjalny po drugim, a następnie cały etap, był jednym z pretendentów do najwyższego miejsca na podium, zajmując ostatecznie trzecie miejsce w klasyfikacji generalnej w Gao. Pomimo dwóch dziesięciogodzinnych kar, załoga nie poddawała się. Kilka dachowań na przedostatnim etapie ostatecznie zmusiło ją jednak do wycofania się…

Wreszcie, jeszcze w 1981 roku, 4 grudnia, w ramach Grand Prix Dubaju zorganizowanego w Zjednoczonych Emiratach Arabskich przez Al Nasr Motor Sport Club, odbył się zaskakujący wyścig Citroen CX Celebrity Race. W tym niezwykłym wyścigu, za kierownicą szesnastu CX 2400 GTI zasiadła elita światowych sportów motorowych, w tym Richard Attwood, Derek Bell, Jack Brabham, John Fitzpatrick, Dan Gurney, Phil Hill, Denny Hulme, Innes Ireland, Stirling Moss, Roy Salvadori, Carroll Shelby, Patrick Tambay i John Watson. Wyjątkowe przedstawienie obfitowało w emocje. Od drugiego okrążenia samochody ocierały się o siebie, zacięcie pokonując ostre zakręty i nachylenia. Dziesięć okrążeń dosłownie zamieniło się w wyścig samochodów seryjnych. Zdjęcia szesnastu zacięcie walczących, zderzak w zderzak CX, obiegły cały świat! Jednak wraz z „Wyścigiem mistrzów” przedwcześnie, CX zakończył swoją sportową karierę w świetle reflektorów i kamer, ustępując miejsca w dziale zawodów błyszczącej Visie i jej obiecującym trofeom.

Fabryka Aulnay – miejsce produkcji CX

Uruchomiona w 1973 r. fabryka w Aulnay rozpoczęła produkcję CX w czerwcu 1974 roku. Była to wówczas najnowocześniejsza fabryka samochodów w Europie. Fabryka posiadała własne wydziały: blacharnię, lakiernię, montaż i wydział tapicerski. Zastosowanie komputerów i robotów umożliwiło zautomatyzowanie w bardzo dużym stopniu poszczególnych etapów produkcji, począwszy od punktowego zgrzewania elementów karoserii, aż po obsługę magazynu samoobsługowego, z którego polakierowane nadwozie transportowano na linię montażową. zgodnie z jego specyficznymi cechami. Eliminowało to konieczność monotonnej ręcznej obsługi. Milionowy egzemplarz Citroëna CX wyprodukowano 23 października 1987 roku. Produkcja CX zakończyła się w lipcu 1989 roku, w fabryce o powierzchni 410 000 m² na 180-hektarowym terenie zatrudniającej około 8 000 pracowników. Później kontynuowano jedynie produkcję modelu kombi w fabryce nadwozi Heuliez w Cerizay.

Dziewczyna z reklamy CX

W zależności od prezentowanego modelu, kampania reklamowa CX była czasami powściągliwa i elegancka lub dynamiczna i wyrazista, ale zawsze skuteczna. Kampanie reklamowe były dziełem słynnej agencji reklamowej RSCG prowadzonej przez emblematycznego Jacquesa Séguéla. Reklamy pojawiły się w prasie na początku lat osiemdziesiątych, a gwiazdy takie jak Françoise Hardy i Jacques Dutronc czy aktorka Miou-Miou bardzo wysoko oceniały CX w wyjątkowo intymnej czarno-białej scenerii. Wśród reklam CX wymienić należy kilka szczególnie efektownych kampanii, z efektami wizualnymi projektu Jean-Paula Goude’a z udziałem kultowej modelki i aktorki Grace Jones. Z okazji premiery CX GTI Turbo w październiku 1984 roku muza fotografa i kamerzysty była bohaterką agresywnej i prowokacyjnej kampanii pod hasłem „La CX GTI Turbo, c’est démon! Chociaż została ona zakazana pod pretekstem bezpieczeństwa na drodze, nie zawahała się podkreślić maksymalną prędkość nowego modelu z turbodoładowanym silnikiem wynoszącą 220 km/h… Ówczesny Minister Transportu zadecydował, że należy zakazać reklamy, ale w ten sposób, zapewnił jej jedynie dodatkowy rozgłos!

CX w liczbach

Biorąc pod uwagę wszystkie modele, w latach 1974-1991 wyprodukowano łącznie 1 042 460 egzemplarzy Citroëna CX. Liczba ta obejmuje 913 375 sedanów, w tym 29 380 w wersji długiej produkowanej w latach 1974-1989, oraz 129 085 kombi, w tym 900 Enterprise, w latach 1976-1991.

Pięćdziesiąte urodziny CX

Dwa francuskie kluby kolekcjonerów CX, Agence CX i CX Club de France, łączą siły, aby zorganizować uroczyste obchody Jubileuszu CX w dniach od 13 do 15 września w posiadłości Montigny-Le-Ganelon w Cloyes-Les-Trois-Rivières w regionie Eure-et-Loir. W tym niezapomnianym wydarzeniu wezmą udział kolekcjonerzy i pasjonaci modelu z całej Francji i Europy. Program pełnego pasji weekendu obejmuje wiele wydarzeń, w tym ekskluzywną sesję testową w piątek na torze centrum testowego La Ferté-Vidame. To tutaj CX, podobnie jak wiele innych samochodów marki Citroën, po raz pierwszy wyruszył na drogi. W sobotę impreza będzie otwarta dla publiczności.

CX Jubilee

22, rue Victorien Isambert

28220 CLOYES-LES-TROIS-RIVIERES

Tel.: 06 07 87 63 96

Mail: information@jubilecitroencx.net

Website: www.jubilecitroencx.net

C5 X godnym następcą

Mimo, że dzieli je kilkadziesiąt lat, model CX znalazł godnego następcę w postaci C5 X łączącego podobną odważną stylistykę i wysokie ambicje w zakresie komfortu i technologii. W 1974 roku CX doceniono za jego innowacyjną aerodynamiczną konstrukcję, charakteryzującą się płynnymi liniami i niskim profilem. Elegancki C5 X łączy w sobie elegancję sedana, dynamikę i praktyczność kombi z bezpieczeństwem i masywnością SUV-a. Oba modele oferują najwyższy w swojej klasie komfort, kluczowy element tożsamości Citroëna. CX słynął ze swojego hydropneumatycznego zawieszenia, które zapewniało płynną jazdę nawet na najbardziej wymagających drogach. C5 X kontynuuje tę tradycję, oferując hydrauliczne zawieszenie z podwójną blokadą, które odtwarza efekt „magicznego dywanu” tak bliski marce Citroën. Wnętrze C5 X wyposażone w fotele Citroën Advanced Comfort i optymalną izolację akustyczną przypomina prawdziwy kokon, który wprost zaprasza do bezstresowej, spokojnej i relaksującej podróży. W modelu CX zastosowano szereg nowości bardzo innowacyjnych jak na tamte czasy, takich jak wspomagany układ kierowniczy „Diravi” i zestaw wskaźników skupiony na kierowcy. C5 X kontynuuje ten trend, oferując nowoczesne technologie, do których należą m.in. wyświetlacz head-up, zaawansowane systemy wspomagania jazdy i nowoczesne funkcje łączności ułatwiające codzienną jazdę. Podobieństwa te potwierdzają, że Citroën zachował ciągłość swoich wartości i podejścia do wrażeń motoryzacyjnych.

Źródło: Citroen