W 1949 roku zaprezentowano w Czechosłowacji luksusowy samochód opancerzony o nazwie Skoda VOS. Jest to skrót od Vladni osobni special, czyli specjalny samochód osobowy dla władz. Skoda trafiła do produkcji w 1950 roku. Miała klasyczny kształt czterodrzwiowej limuzyny z przednimi drzwiami otwieranymi do tyłu i tylnymi otwieranymi klasycznie do przodu. Karoserię osadzoną na ramie o nowoczesnych wówczas opływowych kształtach z dużą ilością elementów chromowanych zaprojektował inż. Oldrich Meduza. Znany z kreślenia kształtów kolejnych czołgów inżynier w przypadku samochodu Skody, wzorował się na amerykańskich krążownikach szos. Podwozie zlecono firmie Karosa z Vysoke Myto, gdzie produkowano pojazd. Projekt wnętrza powierzono znanej z produkcji luksusowych samochodów marce Tatra. Majestatyczny pojazd z lżejszym lub cięższym (50 sztuk) opancerzeniem zapewniał wygodę jazdy pasażerom dzięki rozstawowi osi wynoszącemu 3100-3200 mm, szerokości wnętrza 1950 mm i wysokości 1750 mm. Żaden z dygnitarzy nie mógł odczuwać dyskomfortu podczas podróży. Do napędu samochodu wykorzystano zapożyczony z ciężarówki Praga silnik benzynowy, sześciocylindrowy o pojemności 5,2 litra i mocy 120 KM. Jednostkę połączono z czterobiegową skrzynią biegów. Skodę można było rozpędzić maksymalnie do prędkości 100 km/h. Nie zalecano przekraczania prędkości 90 km/h. Samochód zużywał około 30 litrów benzyny na 100 km, zbiornik mieścił 150 litrów. W zawieszeniu przednim zastosowano układ niezależny, z tyłu wykorzystano resory wzdłużne.

Pancerne blachy pojazdu miały 5 mm grubości, szyby w ciężkiej wersji 52 mm. Uchylić można było je zaledwie na dwa centymetry. Układ hamulcowy wyposażono w specjalne okładziny z Holandii, a kord opon wykonano z egipskiej bawełny. Masa własna lżejszej wersji wynosiła 3355 kg, a ciężkiej 4115 kg. Pewną część egzemplarzy wyposażono w klimatyzację, co było wówczas niesamowitym luksusem. Samochód produkowano przez dwa lata do 1952 roku. Łącznie powstało 107 egzemplarzy.

Skoda Vos była w posiadaniu prezydentów Czech: Klementa Gottwalda, Antoniego Zapotockyego, chińskich dygnitarzy: Zhu De oraz Mao Zedonga i albańskiego dyktatora Envera Hodży. W powojennym polskim rządzie służyło osiem egzemplarzy pojazdu. Podróżował nimi między innymi marszałek Polski oraz Związku Radzieckiego Konstanty Rokossowski, a także Bolesław Bierut.

Samochód można oglądać w Muzeum Skody w Mlada Bolesłav (egzemplarz na zdjęciu) w Muzeum Produkcji Nadwozi Samochodowych w Vysoke Myto oraz Muzeum Wojskowym w Pekinie.

Michał Świercz