Atrakcją turystyczną położonego w Saksonii miasta Zwickau jest August Horch Museum. Szczególnie polecam to miejsce miłośnikom motoryzacji. Przestrzeń dawnej fabryki Augusta Horcha, zaadoptowano na potrzeby muzeum, w którym możemy obejrzeć prawdziwe „perełki motoryzacji” takich marek jak: Horch, Audi, Trabant. Myślą przewodnią ekspozycji jest ukazanie rozwoju techniki motoryzacyjnej w XX wieku, która odnosi się do jednego zakładu produkcyjnego. Znakomicie odrestaurowane i zachowane pojazdy „ciesząc oczy” zwiedzających, przekonują o geniuszu naczelnego konstruktora. Jest to postać znana w świecie motoryzacyjnym. Przypomnę jedynie, że August Horch przyszedł na świat w 1868 roku. Pochodził z małomiasteczkowej rodziny rzemieślniczej. Po ukończeniu edukacji w 1891 roku, pracował jako inżynier budowy maszyn w Rostocku, w Lipsku i u Karla Benza w Mannheim. Następnie założył własne przedsiębiorstwo o nazwie Horch&Cie w Koln-Ehrenfeld. W 1900 roku zbudował swój pierwszy pojazd. Trzy lata później skonstruował pierwsze niemieckie auto z silnikiem czterocylindrowym i przeniósł zakład do Zwickau. W 1907 roku Horch wprowadza na rynek jednostkę sześciocylindrową, a fabryka decyduje się na produkcję pojazdów luksusowo-sportowych. Niestety znakomity konstruktor okazał się słabym biznesmenem, co doprowadziło go do utraty przedsiębiorstwa w 1909 roku z powodów kłopotów finansowych. Odejście założyciela nie wpłynęło na funkcjonowanie zakładu. Korzystano zgodnie z prawem z pozostawionych przez niego patentów i projektów. Znakomicie sprzedawały się zarówno samochody luksusowe jak również niezwykle wówczas nowoczesne i solidnie wykonane samochody ciężarowe. W tym samym czasie inżynier Horch zdecydował się założyć w 1909 roku fabrykę August Horch Automobilwerke GmbH również z siedzibą w Zwickau. Po fali protestów poprzednich wspólników prowadzących firmę Horch AG, Pan Horch w 1910 roku przestał używać w nazwie swojego nazwiska, które w języku niemieckim znaczy „słuchaj” i zamienił je na słowo „słuchaj” tylko po łacinie – Audi. W ten sposób powstało przedsiębiorstwo Audi Automobilwerke GmbH. Niepokorny konstruktor popadł w konflikt ze swoimi wspólnikami tracąc firmę Audi w 1920 roku. Zachował on jedynie funkcję członka rady nadzorczej. W latach 1920-1933 zarobkowo pracował jako rzeczoznawca pojazdów mechanicznych. W 1932 roku firma Audi połączyła się z saksońskimi producentami samochodów: Horch, Wanderer, DKW tworząc przedsiębiorstwo Auto Union AG. Horch został członkiem rady nadzorczej nowej firmy. Pełnił tę funkcję do 1945 roku, działając równocześnie jako technolog, konstruktor silników i nowych modeli pojazdów. August Horch w uznaniu za zasługi dla lokalnej społeczności otrzymał w 1939 roku tytuł honorowego mieszkańca Zwickau. Po zakończeniu II Wojny Światowej, Niemcy zostały podzielone na strefy okupacyjne. W 1948 roku, osiemdziesięcioletni Horch (zmarł w 1951 roku), przeniósł firmę do Ingolstadt, gdzie uruchomiono produkcję samochodów marki Audi. Zwickau znalazło się w radzieckiej strefie okupacyjnej, z której rok później powstało NRD. W fabryce w Zwickau zaczęto produkcję przedwojennych „dekawek”. Następnie wprowadzono do produkcji model P70 z karoserią z tworzywa sztucznego, tzw. duroplastu. W podobnej technologii zaczęto wytwarzać miejski pojazd o oznaczeniu P 50, któremu nadano nazwę Trabant. Większość czytelników zapewne pamięta jego następcę model 600, a jeszcze bardziej 601, który był produkowany przez 26 lat. Ostatni z Trabantów nosił oznaczenie 1.1, wyposażono go w silnik czterosuwowy pochodzący z Volkswagena Polo. Niewielkie modyfikacje karoserii względem poprzednika spowodowały, że pojazd oferowany był bardzo krótko od 1990 do 1991 roku.
Muzeum powstało na przełomie 2004 i 2005 roku dzięki wsparciu finansowemu firmy Audi należącej obecnie do grupy Volkswagena w kwocie 8 milionów euro. Jest to przykład przywiązania koncernu do tradycji, macierzystego zakładu. Powierzchnia ekspozycji wynosi prawie 3000 m kw. Zajmuje 2 piętra, zaczyna się od prezentacji wczesnych pojazdów Horcha, silników oraz pierwszego pojazdu uważanego za skuter. W dalszej przestrzeni wystawy lśnią Wanderery, Audi oraz luksusowe Horchy. Oprócz pojazdów możemy zapoznać się z oryginalnymi maszynami z okresu międzywojennego, czy z umywalnią dla robotników. Po zejściu poziom niżej ekspozycję otwiera zaaranżowana brukowana ulica z międzywojennymi sklepami, wzdłuż których stoją zaparkowane pojazdy DKW od modelu F1 do już NRD-owskich F8 i F9. Idąc dalej napotykamy na pojazdy produkowane w czasach NRD- P 50, P 70 i kolejne modele Trabanta aż do modelu 1.1. Sporą część ekspozycji poświęcono technologii produkcji nadwozi, przy Horchach ustawiono drewniane szkielety pokryte sklejką i skajem, następnie szablony do klepania blachy aż po ukazanie produkcji nadwozi z tworzyw sztucznych, stosowaną w Trabantach. Bardzo interesująca jest część wystawy, na której możemy zobaczyć prototypy pojazdów z okresu NRD, które nie weszły do produkcji, jak chociażby ciekawy model Trabanta przypominający Volkswagena Golfa I. W przestrzeni muzeum wygospodarowano miejsce na sklepik, w którym możemy nabyć katalogi poświęcone historii i stałej ekspozycji samochodów produkowanych w Zwickau, miniatury pojazdów, czy gadżety przypominające czasy NRD. Muzeum mieszczące się przy ul. Audistrasse 7 otwarte jest od wtorku do niedzieli w godz. 9:30 – 17:00. Koszt biletu dla osoby dorosłej wynosi 9 euro, ulgowy dla młodzieży 7 euro, dzieci poniżej 6 roku życia wchodzą bezpłatnie. Zachęcam do odwiedzenia August Horch Museum w Zwickau.
Michał Świercz